Lúa khỏe, năng suất tăng nhờ phân bón hữu cơ và cấy hàng rộng, hàng hẹp

Để nâng cao chất lượng, giá trị, thương hiệu cho hạt gạo nếp Bắc (giống lúa bản địa có chất lượng thơm ngon), giảm chi phí sản xuất, gia tăng thu nhập, bảo vệ môi trường, vụ mùa 2024, HTX Sản xuất - Kinh doanh - Dịch vụ nông nghiệp Nghĩa Bình (xã Nghĩa Bình, huyện Nghĩa Hưng, Nam Định) đã phối hợp cùng Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Agri-Dynamics Việt Nam (đơn vị chuyên phát triển, sản xuất, kinh doanh phân bón khoáng hữu cơ sử dụng 100% nguyên liệu khoáng nhập khẩu từ Hoa Kỳ) triển khai mô hình trồng giống nếp Bắc Nghĩa Bình sử dụng phân bón hữu cơ của Công ty.

Ông Phạm Văn Chiến, Giám đốc HTX Sản xuất - Kinh doanh - Dịch vụ nông nghiệp Nghĩa Bình cho biết, mô hình được thực hiện tại cánh đồng thôn Quần Phương II (xã Nghĩa Bình) với 39 hộ tham gia trên tổng diện tích 5ha (13,9 mẫu). Trong đó 7 hộ cấy theo phương pháp hàng rộng - hàng hẹp (diện tích 1ha), 32 hộ cấy theo phương pháp truyền thống (diện tích 4ha).

Mặc dù chịu ảnh hưởng không nhỏ của 2 đợt mưa lớn, ngập úng (từ ngày 15 - 20/7 và 7 - 10/9) nhưng nhờ áp dụng đúng quy trình kỹ thuật, sử dụng phân bón hữu cơ do Công ty cung cấp nên các diện tích trong mô hình hồi phục nhanh chóng, sinh trưởng và phát triển tốt, hiện tại đã có thể thu hoạch.

Cụ thể, trên diện tích 1 sào, tiến hành bón lót khi làm đất chuẩn bị cấy bằng phân viên với lượng 19kg. Sau cấy 10 ngày bón lần 2 bằng phân khoáng S-K-Microsouce (1kg) và Bokasi (1,8Kg). Sau đó, theo thời gian sinh trưởng của lúa, phun phân nước và vi khuẩn quang hợp qua lá theo tỷ lệ: Đợt 1 dùng 0,27 lít phân nước và 0,2kg phân vi khuẩn quang hợp; đợt 2 dùng 0,27 lít phân nước, 0,2kg phân vi khuẩn quang hợp và 0,67kg khoáng humic acid; đợt 3 dùng 0,4 lít phân nước, 0,2kg phân vi khuẩn quang hợp và đợt 4 dùng 0,4 lít phân nước.

Về hiệu quả kinh tế, diện tích sử dụng phân hữu cơ cây lúa cứng, bộ lá lúa khỏe, sạch sâu bệnh, hạt mẩy. HTX chỉ phải tiến hành phun trừ 2 lần sâu cuốn lá và đục thân bằng thuốc BVTV sinh học (các hộ đối chứng phun 3 - 4 lần bằng thuốc BVTV hóa học.

Bên cạnh đó, khi kết hợp sử dụng phân bón hữu cơ và áp dụng kỹ thuật cấy hàng rộng - hàng hẹp, bình quân số bông cao hơn cấy thông thường (155/145, tương đương 6,8%). Số khóm lúa 13 khóm/m2 (ruộng đối chứng 16 khóm/m2). Số bông/khóm đạt 11 bông (ruộng đối chứng 10 bông/khóm), tỷ lệ lép ít hơn, hạt mẩy, sáng mã.

Về năng suất, dự kiến năng suất tại diện tích sử dụng phân bón hữu cơ, cấy hàng rộng - hàng hẹp đạt từ 155 - 160kg/sào (360m2); diện tích sử dụng phân bón hữu cơ, cấy thông thường khoảng 148 - 150kg/sào. 

Về tổng thể, khi sử dụng phân bón hữu cơ và thay đổi cách thức gieo cấy đã giảm được nhiều công lao động và chi phí so với sử dụng toàn bộ vật tư hóa học. Đây là cơ sở để các vụ tiếp theo HTX không sử dụng phân bón và thuốc BVTV hóa học nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm, tạo tiền đề phát triển các chuỗi liên kết sản xuất lúa nếp chất lượng cao phục vụ thị trường trong nước và xuất khẩu, tăng thu nhập cho người dân.

“Phát triển sản xuất theo hướng hữu cơ là xu thế tất yếu để bảo vệ sức khỏe con người, môi trường. Trong bối cảnh năng suất lúa đã đạt đỉnh, đất canh tác bị khai thác tới mức chai cứng thì việc khôi phục dinh dưỡng cho đất là việc làm cần thiết. Khi đất trồng khỏe, cây lúa tự khắc khỏe, hạn chế sâu bệnh. Người trồng nhờ đó giảm công lao động, giảm chi phí chăm sóc, tăng lợi nhuận.

Trong các vụ tới, bên cạnh sử dụng phân bón hữu cơ công nghiệp, HTX đang kết hợp cùng một số nhà khoa học tiến hành ủ bèo hoa dâu làm phân bón để tăng hàm lượng dinh dưỡng và giảm thêm chi phí sản xuất”, ông Phạm Văn Chiến, Giám đốc HTX Sản xuất - Kinh doanh - Dịch vụ nông nghiệp Nghĩa Bình cho hay.